Het was nu, of nooit. ARTIS, de oudste dierentuin van Nederland, stond voor een cruciale keuze met het monumentale pand waarin hun aquarium gevestigd is. Door het zoute water was het gebouw uit 1882 zodanig aangetast dat het onveilig werd. Een grootschalige renovatie volgde en met de symbolische sleuteloverdracht op 4 juni is het gebouw weer volledig in handen van ARTIS, klaar om de voorbereidingen te treffen voor de terugkeer van alle dieren. SDR Elektrotechniek is trots om aan de restauratie van zo’n Amsterdams icoon een bijdrage te mogen hebben geleverd.
Voor de restauratie werd het oorspronkelijke ontwerp van architect Gerlof Salm uit 1882 hersteld. Ook werden moderne maatregelen toegevoegd zoals 118 zonnepanelen, zelfhelend beton voor enkele aquariumbakken, betere isolatie, vloerverwarming en een warmtekoude-opslagsysteem. De uitvoering lag bij hoofdaannemer Salverda, met wie SDR Elektrotechniek vaker werkt aan monumentale panden. SDR was verantwoordelijk voor de elektrotechnische installaties. Zo deden we het ontwerp en de realisatie van alle sterk- en zwakstroominstallaties, van verdeelkast tot lichtregelsystemen, en we zorgden voor hoogwaardige brandmeld- en beveiligingsinstallaties. Het aquarium was een uniek project met vele interessante uitdagingen.
Kunststof kabelgoten en ladderbanen
Eén van de grotere uitdagingen waarmee we te maken kregen, was het zoute water wat gebruikt wordt in bepaalde delen van het aquarium. Om corrosie aan kabelgoten en ladderbanen te voorkomen werken we daarom met kunststof varianten hiervan, iets wat niet vaak op grote schaal gebeurt. Hierdoor kwam er veel vakmanschap te pas aan het ontwerpen en maken van alle hulpstukken. Dit werd vakkundig aangelegd door onze partner Cable Space, zodat wij de vele kilometers kabels door het pand konden leggen.
Vakmanschap en netjes werken
Werken aan een monumentaal pand vroeg natuurlijk om écht vakmanschap. In het geval van het aquarium koos de architect er zelfs voor om meer ruimten toegankelijk voor het publiek te maken, waardoor ook diverse technische ruimten zichtbaar zullen zijn. Onder leiding van onze chef-monteur Tom Bloos werkten de monteurs aan dit project daarom met extra aandacht aan de installatie. “Ik motiveer de jongens en leer hen de kneepjes van het vak zodat het er straks allemaal keurig uit ziet”, aldus Tom. Daarmee was dit project ook een mooie leerschool voor de monteurs die toe zijn aan de volgende stap in het vak.
Hergebruik armaturen
Omdat duurzaamheid voorop stond bij de renovatie, werd er gekeken naar hergebruik van materialen. Zo werden de oude bestaande armaturen gereviseerd, met behulp van een sociale werkplaats. Dit gebeurde op zo’n manier dat hun oude uitstraling behouden bleef, maar dan met nieuwe bedrading en LED. Dit doen we de laatste jaren steeds vaker: zo hergebruiken we ook armaturen op een ander duurzaam project, De Groene Afslag.
Heropening
Na herbevolking met onderwaterdieren en de opbouw van nieuwe educatieve presentaties over water en biodiversiteit, wordt het vernieuwde aquarium pas heropend in het voorjaar van 2026. Dat zal niet eerder zijn, omdat de dieren eerst moeten wennen aan hun nieuwe leefomgeving. Als u in de gelegenheid bent om het aquarium te bezoeken na de feestelijke opening, kijk dan vooral ook omhoog naar de kabelgoten als u voor de vissen staat.
Bent u benieuwd naar de voor- en na van de restauratie? Bekijk dan deze mooie video van ARTIS zelf.
Het ARTIS Aquarium is winnaar van de Contrusoft BIM Awards in de categorie ‘Publieke Projecten.’
